Plavuizen leggen

Plavuizen leggen is een klus die niet voor iedereen is weggelegd. Het is een precies, tijdrovend en lichamelijk zwaar karwei. Mede hierdoor kunnen de kosten die u kunt besparen door de plavuizen zelf te leggen behoorlijk oplopen. Maak dus een afweging; bent u een gevorderde doe-het-zelver met voldoende geduld, precisie en kracht, dan kunt u het zelf af. Ontbreekt het u één of meer van deze eigenschappen, overweeg dan een tegel-zetter in te huren. In deze gids lopen we stap voor stap door hoe u het beste te werk kunt gaan als u zelf de plavuizen in uw huis wilt leggen. Let op, in sommige gevallen kan het nodig zijn dat u eerst de vloer gladstrijkt alvorens u de tegels gaat leggen!

Wat heeft u nodig?

Uiteraard dient u eerst een mooie tegel uit te zoeken; plavuizen komen in een groot aantal varianten voor, dus de kans is groot dat u iets vindt dat goed bij u en uw woning past. Voor het plavuizen leggen heeft u naast de tegels zelf de volgende zaken nodig:

• Rolmaat
• Waterpas
• Potlood
• Lijmkam
• Tegellijm
• Tegelsnijder
• Harde spons
• Troffel
• Voegkruisjes
• Rubberen hamer

Stap 1: voorbereiding

Heeft u goede plavuizen uitgezocht, begin dan met het opmeten van de ruimte en bereken hoeveel plavuizen u kunt plaatsen in deze ruimte. Vergeet niet dat er ook nog voegen geplaatst moeten worden tussen zowel de plavuizen onderling als de plavuizen en de muur. Een simpele formule voor het aantal benodigde tegels is deze: [lengte kamer / (lengte tegel + voegbreedte)] x [breedte kamer / (breedte tegel + voegbreedte)]. U zult met deze formule nagenoeg nooit op een geheel getal uitkomen; er zijn dan ook vrijwel altijd passtukken nodig.

Stap 2: passtukken

Passtukken zijn verzaagde tegels die ervoor zorgen dat het geheel netjes past. De passtukken worden altijd aan de rand geplaatst. Om de grootte van de passtukken te bepalen, kunt u de volgende berekening gebruiken: [lengte wand / (voegbreedte + lengte tegel)]. U zult hoogstwaarschijnlijk op een kommagetal uitkomen. Vermenigvuldig het gedeelte achter de komma met de lengte van een tegel en u weet hoe lang het passtuk moet zijn. Is het passtuk te smal naar uw zin (over het algemeen wordt aangeraden aan beide kanten een pastegel van minimaal een halve tegel te leggen), overweeg dan een extra tegel op te tellen bij het passtuk en twee passtukken te gebruiken in plaats van één. Vergeet niet dat u dan de lengte van het uitgerekende passtuk even door twee moet delen. U komt nu uit op twee passtukken van minimaal een halve tegel. Gebruik de tegelsnijder om de pastegels af te zagen en plaats deze als laatste.

Stap 3: een proefrij

Zijn de passtukken berekend, zorg er dan voor dat u één proefrij legt; vergeet in deze rij geen rekening te houden met de passtukken en plaats voegkruisjes tussen de tegels om de voegen mee te rekenen. Trek op de vloer een potloodlijn langs twee zijden van de eerste tegel; hier gaat u beginnen met leggen. Let op: begin altijd aan de kant tegenover de deur! Doet u dit niet, dan zult u zichzelf op een lullige manier in een hoekje werken. Een klassieke, maar buitengewoon vervelende, fout. Gebruik tijdens het leggen altijd een lange lat of draad waarlangs u kunt controleren dat de plavuizen daadwerkelijk op één lijn liggen.

Stap 4: lijm aanmaken

Maak de tegellijm aan volgens de aanwijzingen en gebruik een troffel (gebruik de kartelrand) om deze op de vloer aan te brengen. Strijk de lijm uit met een lijmkam tot een dikte aan van ongeveer 3mm tot een halve centimeter. Er zijn twee soorten lijm: poederlijm en pastalijm. Pastalijm is langzaam en duur, maar ook erg flexibel en geschikt voor vloeren waaronder vloerverwarming ligt. Poederlijm is goedkoper, hardt snelle, maar is minder geschikt voor wat ongebruikelijkere vloeren. Maak maximaal voldoende lijm aan voor ongeveer een uur leggen (anders hardt de lijm in de emmer) en strijk de lijm ongeveer een vierkante meter per keer uit.

Stap 5: de tegels leggen

Leg de tegel op de plaats waar u getekend (en gelijmd) heeft en druk hem stevig aan. Zorg ervoor dat de tegel goed recht ligt en druk aan alle hoeken van de tegels een voegkruisje aan. Klop de tegel zachtjes aan met de rubberen hamer en veeg eventuele lijmresten af met een vochtige spons. Let op dat u de tegel niet te ver doorslaat. De tegel mag de vloer niet raken, omdat deze anders los kan komen te liggen. Leg de volgende tegel strak tegen het voegkruisje aan, klop deze aan en gebruik een waterpas om te controleren of het geheel vlak en waterpas ligt. Ga zo door tot u de gehele vloer betegeld heeft.

Voor bijzondere vormen als leidingen kunt u gebruik maken van een strookje papier of karton: rol het om de leiding heen, plaats het op de tegel en trek er omheen met een potlood op de plaats waar het uit de tegel gezaagd moet worden. Laat de lijm na het leggen zo’n 24 uur uitharden alvorens u gaat voegen.

Stap 6: voegen

Zodra de lijm is uitgehard, kan het voegen beginnen. Er bestaat zowel kant-en-klaar voegmiddel als een goedkoepere aanmaakvariant. Met name voor grotere oppervlakten is het aan te raden de goedkopere aanmaakvariant te kiezen; het is iets meer werk, maar het scheelt flink in de kosten. Voegmiddel droogt vrij snel, dus maak niet teveel in één keer aan. Gebruik een rubberen spaan om het voegmiddel goed over de tegels uit te smeren. Vergeet hierbij niet dat u het voegmiddel goed in de voegen drukt. U smeert het beste in de lengte-richting over de voegen heen, waarna u schuin afstrijkt. Overtollig voegmiddel kunt u met een vochtige spons wegvegen, waarbij u even moet opletten geen voegmiddel uit de voegen te vegen.

Stap 7: opruimen

Wacht na het voegen een aantal uren tot het voegmiddel goed is uitgehard. U zult nu hoogstwaarschijnlijk een zogenaamde ‘cementsluier’ waarnemen; een dunne laag uitgehard voegmiddel over de plavuizen die u niet heeft kunnen verwijderen. Meestal kunt u deze laag door te schrobben met een harde, vochtige spons prima verwijderen. Krijgt u de waas niet weg, maak dan gebruik van een speciaal HG reinigingsmiddel. Zie het artikel cementsluier verwijderen voor meer adviezen over het verwijderen van deze waas.

Geniet van uw plavuizen!

Let op: deze gids is een aanvulling op de pagina over de vloer betegelen. U doet er wijs aan beide gidsen te lezen.